Reisverslag China 2010
Fietsen in China: laveren tussen Mao en McDonald’s
tekst: Annemarie Verhallen
Fietsend in China komt er een avond dat je geen idee hebt hoe je verblijfplaats heet. Maar dat is juist een van de charmes, dit is reizen in de meest pure vorm. De weg is het doel! Aan reisgidsjes heb je niets onderweg, China is gewoon te groot om alles te beschrijven. Iedere dag begint met een Chinese puzzel, want we hebben een heel grove kaart (Nelles) zonder Chinese karakters en twee gedetailleerde atlasjes met alleen karakters. Rara welke karakters horen bij welke plaatsen op de Nelles Map en op welke deelkaartjes rijden we vandaag? Gelukkig zijn er niet veel wegen, en staan er borden langs de weg. Wel in het Chinees natuurlijk, maar we kunnen de karakters van de plaatsen best onthouden.
Karakters
Je kunt hier zomaar een week fietsen zonder iemand te ontmoeten die Engels spreekt, maar de Chinezen zijn eraan gewend om elkaar niet te verstaan, dat maakt de communicatie makkelijker. Wat ze onbegrijpelijk vinden is dat we geen karakters kunnen lezen. Dus als we iets niet snappen, en dat gebeurt nogal eens, schrijven ze alles met veel geduld voor ons op. Tja. Uiteindelijk komen we overal wel uit.
Menukaart
Wat ook helpt, is dat we een lijst hebben met gerechten die we lusten. Dus we vragen in een restaurant niet om de menukaart, maar we wijzen op ons eigen printje aan waar we zin in hebben (zie ook deze geïllustreerde Wikipedia-menulijst). Dat werkt wonderbaarlijk goed, want het is een flexibel volkje daar in China. Lunch is al helemaal niet moeilijk, want dan eten we in een straatrestaurantje en daar kan je gewoon aanwijzen waar je zin in hebt. Maar echt onmisbaar is ons geplastificeerd kaartje met in het Chinees: ‘Een tweepersoonskamer met bad alstublieft.’ Dit opent letterlijk deuren.
Hongkong
De fietsen arriveren zonder kleerscheuren op het vliegveld van Hongkong. Maar hoe komen we in het hotel in de wijk Kowloon? Niet op de fiets; afgezien van het veiligheidsaspect is fietsen over de bruggen tussen de eilanden gewoon verboden. De dame van de taxi’s kijkt verbijsterd naar de verpakte fietsen en schudt zeer beslist met samengeknepen mond het hoofd. De bus dan? De jongen van de bus, heel eind lopen, heeft geen plek voor fietsen onderin de (grote) bussen. Daar staan we dan. Terug naar de taxidame, waar smeken wonderen blijkt te doen. Ze strijkt met de hand over het hart. Gaat best: voorwiel eruit en hup met een spin achterin de kofferbak.
Dinghu Shan – 52 km
Fietsen in Kowloon blijkt weliswaar geen feest, maar het is toch minder suïcidaal dan ons gidsje beweert. Er zijn best meer fietsers, die zich flitsend door het verkeer bewegen. Dus van hotel naar het treinstation komen we gelukkig op eigen kracht. De fietsen mogen als vracht mee in de comfortabele trein naar Zhaoqing, een provinciestad in de Volksrepubliek. Daar gaat het fietsen een stuk beter, zo blijkt al snel. Het enorme stationsplein biedt een zee van ruimte om alvast een rondje in China te rijden.
Om te acclimatiseren kan je een dagtochtje rijden naar Dinghu Shan, een prachtig natuurpark met jungle, steilwanden, watervallen, tempels en een enorme koperen Ding (traditionele kookpot). Je mag de fietsen bij de ingang aan een boom binden, lekker veilig! Elektrische karretjes brengen de bezoekers de berg op, maar wij gaan lopen.
Mocun – 77 km
Het eerste stuk langs de Pearl River is mooi, maar we zien er bijna niets van, want de weg is onaangenaam druk met vrachtverkeer. Gelukkig is er ruimte zat. Bij de afslag staat Huaji al aangegeven. Taxi-jongens gebaren dat we beter om kunnen rijden omdat het erg heuvelt, maar we hebben genoeg stinkweg gehad en gaan voor de heuvels. Nu is de weg rustig en mooi. Alleen komt er inderdaad een heuvel van 10 procent (200 meter stijgen). Mooie afdaling en we eten noodlesoep in een dorpje. De communicatie is minimaal, maar de mensen zijn vriendelijk en het smaakt best. Overal dezelfde hondjes hier. Rustige beestjes en blijkbaar goed van smaak. 's Lands wijs… Er liggen geen doodgereden honden te rotten langs de weg, dat is weer een voordeel.
Het derde stuk gaat met fikse tegenwind over een heel erg kapotgereden weg. Tsjonge wat een stof en een hobbels. Gelukkig hebben we stevige fietsen en dikke banden. Mooi op tijd in Mocun, waar we één hotel vinden, dat helaas midden op verkeersknooppunt Mocun staat, waar het met stenen en zand beladen vrachtverkeer kreunend en knallend door de kuilen stuitert. Aan de overkant halen we lekker een fles bier en hele vage drank voor in de cola vanavond.
De bakker heeft lekkere cakejes. In het familierestaurant bij de buren krijgen we een soort broccoli in knoflook en rundvlees met jus en rijst en thee. De familie gebaart dat we te langzaam eten. Kijk het moet zo: grote brokken worden recht uit het bakje naar binnen geschoven en zonder proeven of kauwen doorgeslikt. Kosten: 30 yuan, het hotel 120 (veel te duur blijkt achteraf), lunch was 6 yuan. Ontbijt en drank; 22 yuan. Da’s bij elkaar 18 euro. Arm word je zo niet.
Huaji – 78 km
Matig geslapen doordat het verkeer de hele nacht doorstuitert. Wat een narigheid voor dit arme dorp. De oorzaak ligt waarschijnlijk bij waterschade van de afgelopen zomer? Na de ervaringen met het zware, roekeloos rijdende verkeer van gisteren besluiten we op doorgaande wegen voortaan onze reflectieshirtjes te dragen. We beginnen met stuiteren door eindeloze kuilen. Maar dan stijgen we boven de rijstvelden uit en wordt de weg beter.
Ook heel mooi: we passeren een steengroeve en nu zijn de overbeladen vrachtauto’s opeens weg. De weg golft zachtjes op en neer, bamboe, rijstvelden, bananen, pinda’s? En af en toe een dorp waar allemaal mensen voor ons onbegrijpelijke dingen aan het doen zijn. Als ze ons zien kijken, zwaaien en lachen ze.
De weg is weer supermakkelijk te vinden. Er zijn sowieso weinig afslagen. Eén afslag belooft een ‘thousend tourist’ attractie, maar volgens het bordje is het 10 km van de weg af, die gok is ons te groot. Mooi op tijd Huaji binnen. We boeken in bij een hotel aan de rivier, waar we in een enorme communicatie-breakdown terecht komen over de prijs. Uiteindelijk nemen de meisjes genoegen met 100 yuan (11 euro), geen geld voor de mooie kamer. Bij de buren op straat eten we een fantastische opgemaakte en heerlijk verse zoetzure vis met broccoli. Monatoetje van de bakker, maar dan lekkerder.
Xindu – 66 km
Peter krijgt weer 20 yuan terug van het hotel. Blijkt dat hij eigenlijk 70 yuan deposit had moeten betalen, aha! Het eerste stuk is rommelig, veel verkeer. Maar op de grens naar de provincie Guanxi begint de nieuwe snelweg en opeens is al het verkeer weg. Wat een rust en wat een prachtige uitzichten. We nemen een extra pauze, alleen omdat het uitzicht zo betoverend is. Waarbij we overigens wel 1x de neiging hebben om dekking te zoeken achter ons zitmuurtje, zo onverantwoord komt men door de bochten scheuren. Voor de lunch zijn we in Xindu. Het smaakt lekker, alleen bestaat een van de twee schotels uit puur varkensspek.
Er zijn in Huaji meerdere hotels, maar er daadwerkelijk eentje vinden is nog niet zo makkelijk. Veel hotels zijn vermomde bordelen en allemaal hebben ze andere karakters voor ‘hotel’ op de gevel, zoek het maar uit! In ons hotel is alles supernieuw, net zoals de hele straat overigens, alles blinkt behalve het wegdek, dat moet nog. Het lijkt net het decor van een film. Als we uit eten gaan komt de baas achter ons aan om ons bij een eettentje af te leveren. We laten in de Wat en Hoe zien dat we later willen eten. Men schrijft nog wat voor ons op, waar we akkoord mee gaan, in de hoop dat het niet de plaatselijke specialiteit is (gekookte hond). Gelukkig krijgen we gewoon rundvlees met ui, en een enorme berg peultjes. Lekker!
Hezhou – 65 km
Weer is de weg relatief heerlijk rustig vanwege de snelweg en bovendien is het zondag. Het eerste stuk gaat door de heuvels, maar het stijgingspercentage komt niet boven de 7 procent. Een bus rijdt voor ons neus een mooie vogel aan. ‘Aah wat jammer’ denken we, er zijn hier toch al bijna geen vogels. Maar de plaatselijke jeugd stort zich gillend op de buit. Ze hebben buiten de buschauffeur gerekend, want de bus komt met krijsende remmen tot stilstand en de buschauffeur stuift met een kwaad gezicht naar de jongens toe: ‘hier met die vogel! Zíjn diner!’
In Hezhou zijn wel 100 hotels.Ze zijn allemaal vrijwel gratis en allemaal hebben ze glimmende kamers met een waterkoker. Alleen is er altijd gedoe bij de receptie. Deze keer omdat Peter per ongeluk met Hongkong dollars probeert te betalen. Oja, op de plaatselijke munt staat Mao afgebeeld. In de folder staat dat er een kroeg op het dak is. Dat moeten we zien! Inderdaad, alleen zit alles zwaar onder het stof. Dan kopen we eerst maar een biertje beneden. We willen ons net lekker in een hoekje installeren als ik een groot slot ontdek om ons per ongeluk voor eeuwig op het dak op te sluiten. Dan blijven we maar in de buurt van de deur.
Hezhou is een gemiddelde Chinese provinciestad met ruim anderhalf miljoen inwoners en een aardige plaats om een dag te blijven. Er zijn karstbultjes met tempeltjes om op te klimmen. Tip: blijf uit de buurt van de openbare toiletten. De plaatselijke bevolking blijft ze overigens gewoon gebruiken, alleen rollen de dames voor het betreden de broek tot boven de knie op.
Yuantou – 85 km
Na lange kaartstudie zien we dat er een kortere weg uit de stadsverkeerschaos is. We beginnen weer op een drukke, stoffige, lawaaierige weg, maar al gauw zien we een veelbelovende afslag naar Zhongshan. De winkelier op de hoek, waar we een colaatje kopen, studeert met een vergrootglas op onze kaart en keurt de alternatieve route goed. Direct rijden we tegen een enorme rommel aan; er wordt een nieuwe weg aangelegd. Na het nodige aarzelen en vragen zonder gemeenschappelijke woorden vinden we toch nog een heerlijke landelijke weg, en ook terug op de grote weg wordt het niet echt heel druk.
Na de lunch in Gong’an vinden we zomaar een superattractie, men heeft speciaal voor ons een weg aangelegd, slingerend door prachtige karst. Hij is nog niet helemaal af. Het plan is om een antiek stenen pad over een heuvel plat te walsen (doe dat nou toch niet!) om een rondrit te creëren. Nu moeten we heen en weer rijden, maar het is niet te missen, tip!
Yuantou, onze geplande overnachting, blijkt een boerengehucht, maar er is wel een aardig hotel, dit keer met een binnenplaatsje.Ik probeer met gebarentaal bij de schoonmaakster stoelen te regelen door in de lucht te gaan zitten. Ze loopt voor mij uit naar onze kamer om het hurktoilet te demonstreren. Ik geef het op, wellicht komt de goede conclusie vanzelf als men ons op het muurtje ziet zitten. En ja hoor, na drie kwartier komt men met piepkleine stoeltjes aanhollen.
Yangshuo – 80 km
Om 9 uur zitten we weer op de fiets. De mensen in het dorp lopen erbij alsof het vriest dat het kraakt. Ik wacht nog even met mijn Odlo-thermoshirt in stelling brengen, want de bergen moeten nog komen en de winter kan zomaar invallen, begin november. In de verslagen op het Internet lezen we almaar over regen-regen, maar die anderen fietsen dan ook allemaal in de zomer. Mooie weg vandaag, de hele dag karst. De enige storende factor zijn de Chinese trekkers POT-POT-POT. Vannacht reden ze helaas de hele nacht langs het hotel POT-POT. Mooie plaatjes van de Chinezen die de rijst aan het oogsten zijn.
Mao bij de Mac
voor Yangshuo zien we de eerste westerling sinds een week. Om in Yangshuo te komen moet je een enge tunnel door, maar gelukkig gaat het bergaf. Onze kamer met balkon heeft uitzicht op McDonald's met een plaat van Mao tegen de zijgevel. We nemen er een margarita bij in de avondzon, zo is het leven helemaal prima. Een ronde door het gezellige dorp leert dat je voor het eten kunt kiezen uit woodfired pizza (bah) of Chinees (niet weeeer), heel veel tenten. Er zijn hier heel veel meer Chinese toeristen dan blanke, vandaar. Peter stapt net zo tevreden weer de Chinees binnen en haalt daarna snel nog even ananas-pie bij McDonald's, om mij te troosten.
Yangshuo
Yangshuo is het plaatselijke Zandvoort al aan de Li-rivier. Bij het ontbijt krijgen we mes en vork, ik moet ervan giechelen na al die stokjes. Het blijft almaar prachtig weer. Horden Chinese toeristen komen op boten voorbij. Na het varen mogen ze bij duizenden tegelijk met aalscholvers op de foto en daarna defileren langs eindeloze rijen prulletjesverkoopsters op een speciaal daarvoor aangelegde overdekte boulevard.
Je kunt hier schitterend fietsen naar de drakenbrug langs de Luyong, over kleine paadjes tussen de dorpelingen. We dachten over hordes andere (huur)fietsers te struikelen, maar de hele dag zien we alleen een Frans koppel. Wel worden er hopen mensen héél langzaam de rivier afgeboomd. Joehoeoe over de daarvoor aangelegde watervalletjes. Het geeft hier en daar een buitengewoon gezellig gedonder op de rivier. De dorpelingen, beladen met loodzware vrachten, moeten af en toe voor ons aan de kant op de smalle paadjes. Drie van die kleine Chineesjes met een handkar en daarop een gigantische berg rijstzakken kunnen heuvelop wel een struise blonde deerne gebruiken. ‘Sje-Sje, dankuwel!’ doen we allemaal, ik word er óók blij van, om even te kunnen helpen.
Ook erg mooi is een tochtje naar Moonhill. Aha, dáár blijven al die huurfietsen! De weg naar Moon Hill is geplaveid met plastic vermaak. Het is een flink eind de berg op lopen, maar dan kom je ook op een práchtige plek. Er zijn allemaal rotsklimmers die hun routes hebben uitgezet langs een verbodsbord.
Xingping 29 km
We fietsen vlot naar Xingping. Peter accepteert per ongeluk een nogal armoedige kamer van 60 yuan, maar als we een beetje aarzelend kijken krijgen we opeens een mooie kamer met balkon met uitzicht op de karst voor 80. Zoals gebruikelijk zijn er geen stoelen, dus die halen we even beneden uit de huiskamer, waar ook de fietsen al pontificaal gestald staan. Geen punt allemaal. Vanuit Xingping kan je mooie boottochtjes maken over de rivier de Li.
De bootsman keert eerder om dan afgesproken, maar wat doe je eraan! Mopperen in het Engels is aan dovemansoren. In dit dorp heeft de bouwwoede nog niet toegeslagen, het is erg authentiek. Je kunt overal de huisjes inkijken. De mensen hebben een tv en een poster van Mao. Punt. Ter compensatie is Bill Clinton op de muur van de tempel geplakt.
Guilin – 72 km
Beetje onrustig geslapen vanwege het gehorige houten hotel, dat tevens dienst blijkt te doen als bordeel. Vandaag hebben we geen last van ontspoorde weggebruikers, want we rijden onverhard en door de bergen, prachtig, dwars door de karst. Wel lastig rijden dat grind, maar gelukkig verbetert de weg na een paar km en komen we best vooruit. Vlak voor Guilin loont het de moeite om in Daxu links van de weg te gaan, daar is het antieke centrum. Hobbelstraatjes met prachtige oude huisjes en heksenkollen met enge drankjes. De Chinese toeristen in Daxu vinden óns het interessantst. Mogen we met u op de foto?
Daarna even relaxen op de weidse oever van de Li-rivier tussen de waterbuffels. De buffels gaan ons beurtelings een veilige afstand langdurig staan ruiken. Als je op de grond zit te eten lijken het eigenlijk wel hele grote beesten, maar ze zijn erg vreedzaam.
In het centrum van Guilin moeten we een beetje zoeken. Uiteindelijk vinden we een redelijke kamer in het Green Hotel (vanaf het centrale plein kan je het bord op het dak zien). Het 'ecologische' Green Hotel is vergeten verlichting op de kamer aan te brengen, maar als je de schemerlampen tactisch verplaatst is het best te doen. Aan de goede kant mogen de fietsen mee op de kamer. 's Avonds ha lekker, naar het Japanse restaurant. Goed voor de rust in de varkensvet-overvoerde darmen. Guilin blijkt een stad vol met echte Chinese attracties. Om half negen gaan we kijken naar het Waterval-hotel; het is 45 meter hoog en iedere avond laten ze een kwartier een onvoorstelbare hoeveelheid water over het hotel naar beneden stromen voor het vertier van de menigte.
Wan-Tin(?) – 60 km, 775 m stijgen
Ontbeten met uniek, echte lekkere bruine bolletjes met pindakaas en jam, dat staat in de maag. We gaan richting de bergen. De 321 is te doen. Onderweg een theeplantage bezocht, Bij de ingang komt een spectaculaire waterval uit een enorme theepot. Leuke attractie, gratis en een lief meisje komt ons rondleiden. Daarna wil ze natuurlijk wel een souvenir verkopen. Je vindt hier best iets van je gading.
Volgens een Duitse beschrijving is er een resorthotel ongeveer 8 km na Wantian, beetje vaag, en daarna komt er niks meer. Bergen hè, dan wordt het altijd direct krapper met de horeca. We besluiten Wan-Tin te proberen. Maar het lijkt hier erg klein, is dit de stad wel?Navraag helpt niet.
Toevallig vinden we een hotel met redelijk doortastende meisjes die 0 woorden Engels spreken. Biertje erbij en zo is het leven helemaal goed. Maar waar zitten we toch? Op straat vergapen we ons aan de maquettes over het voorgenomen nieuw-Wan-Tin dat hier neergekwakt gaat worden. De flats kosten 2500 yuan per vierkante meter, vertelt de beheerder. Drie hoog zijn ze en de bovenburen moeten dwars door je woonkamer?? Waarschijnlijk moet je het zien als een soort woongroep. Het huiselijk leven speelt zich in de traditionele situatie op straat af, en dan opeens alleen in een flatje, dat vinden ze vast niet gezellig hier.
Precies om 19 uur zoals afgesproken wordt ons eten aan de kamerdeur geleverd. We mogen kiezen: een vage schotel met varkensvlees of spekvet in gebakken toestand. Pas als de vage schotel is afgelikt en naar beneden gebracht bedenken we dat we geen varkensdarmen maar tofu hebben zitten eten. Mooi! Dat verteert veel prettiger. Gelukkig hadden we al eerder beneden stoelen gestolen. Maar hoe ze nu toch gedacht hadden dat we kliederige gerechten zonder stoel of tafel zouden nuttigen? Het nachtkastje was er goed voor.
Ping-An – 46 km, 1097 m klimmen
Mooie route vandaag. De minorities wonen gewoon in een soort longhouses langs route 123, die hier gelukkig niet meer zo druk is. Lekker klimmen en wat hebben we toch een geweldig weer. Beetje golven, maar uiteindelijk bereiken we een echte pas op 680 meter. Lange, mooie afdaling naar de afslag naar Ping-An. Ping–An is beroemd vanwege de geplooide rijstterrassen, hoog op de hellingen. Bij de ingang van het park moet je een kaartje kopen. We fietsen mooi langs het riviertje.
Dan zien we, schokkend ver boven ons hoofd, een hele lelijke uitgehakte weg in de bergwand. Meteen daarna komt de afslag die met 15 procent start. De aanhouder wint echter en de weg blijkt zich te ontpoppen tot een prima fietsroute, die niks te maken heeft met de eerder genoemde crisisweg. Sneller dan gedacht staan we op 800 meter voor de deur van Ping-An. Een dame loopt met ons mee om haar hotel te wijzen. Het eerste stuk gaat prima, maar dan komen de trappen. Help wat een gesjouw met die zware fietsen. De dame heeft inderdaad kamers in het eerste hotel, maar er zitten grote gaten in de armoedige wand. We zitten nu op 900 meter, wat als het gaat waaien? Dus laten we de fietsen daar staan en gaan we te voet op verder onderzoek uit.
De nodige trappen verder vinden we met behulp van mijn onvolprezen kaartjes – heeft u een tweepersoonskamer met bad en mag ik de kamer zien – een goede kamer. Sjouw-sjouw-sjouw en alles in orde. (500 meter trappen lopen meet ik op de terugweg) Biertje op het dak van het hotel met superuitzicht. Tot onze verrassing wordt het helemaal niet zo koud. 's Avonds vis uit de rivier en groenten van de berg. De zoon des huizes maakt onder het eten amok; hij kan niet wachten om zijn loopstoel in te ruilen voor een Hollandse fiets.
Ping-An
Lekker warm vannacht onder de dikke deken in laken geknoopt zoals te doen gebruikelijk. De wollen vlooien+allergie-deken waarvoor ik vreesde bestaat in dit land niet, we hebben voor niets slaapzakken meegenomen. Je kunt hier in Ping-An stevig wandelen. De uitzichten over het dorp met de rijstvelden zijn spectaculair, maar helaas is de rijst al geoogst. Volgens de folders is het ieder jaargetijde super, maar nu zitten we precies tussen twee jaargetijden in. Aan de goede kant: we hebben weer prima weer, al is de zon voor het eerst wat minder prominent aanwezig.
Terug in het dorp bestellen we een biertje met french fries, op een prachtig terras. Zoals we al verwachtten zijn de frietjes van zeer twijfelachtige kwaliteit, maar na al dat Chinees smaakt het best. We eten tevreden met onze tien geboden tot we de baas zien verschieten, stik, stokjes vergeten! Met een buiging komt hij ze aanbieden. We kunnen niet anders dan met stokjes verder eten.
Ondertussen sjouwen de dorpelingen langs met onmogelijk zware lasten, ook hier heerst een ongebreidelde bouwwoede. Tot onze verrassing vinden we redelijk snel ons hotel terug in deze superscheve en geplooide plaats. De andere gast, een yup-Chinees uit Shanghai komt gezellig kletsen. Eigenlijk blijken onze levens niet heel verschillend, maar hij is zwaar geschokt wanneer het tot hem doordringt dat we ieder jaar vier weken vakantie hebben. We zeggen maar niets over die andere 6 vakanties van afgelopen jaar.
Chengyang/Ma'an – 109 km
Koud vanmorgen. 7 uur op, want we hebben een lange dag in gedachten. Alle trappetjes weer af, maar met de achterrem aan is het gelukkig helemaal niet moeilijk. Alleen loopt Peter een klein stukje een fout trappetje af. We moeten met z’n tweeën alle zeilen bijzetten om de fiets te keren. Met Odlo en jack aan naar beneden, brrr. De afdaling is prachtig, er is bijna nog geen verkeer op de weg. Sowieso een mooie weg vandaag, weinig verkeer en constant langs de rivier. Er wordt weer enorm gebouwd overal en het is bijzonder nevelig. Misschien komt die permanente smog wel van het bouwen? We ontmoeten de enige andere fietstrekkers op deze reis, vier oudere mannen, uit Taiwan. Helaas spreken ze geen Engels, maar zij vinden het even leuk als wij, knipknipknip op de foto. Ze hebben gebreide zadeldekjes en fietstassen van China Post.
We fietsen vlot door, maar dan hebben we pech, want voor ons neus zetten ze de weg af i.v.m. het afgraven van een helling boven de weg. Als we eindelijk verder mogen komen de auto’s, ongeduldig van het lange wachten, van twee kanten tegelijk wegbreed oprukken en hop de zaak zit voor eeuwig vast! Alleen de tweewielers kunnen passeren. Nu is het helemaal rustig op de weg.
Tot besluit gaan we 20 km van de route af om de Wind and Rain Bridge in Chengyang-Ma’an te bewonderen. Het is een mooi dalletje met veel overbodige kleine heuveltjes op de weg. We boeken snel een kamer bij de minorities in het Dong-hotel naast de brug, want we kunnen nog net een biertje doen met uitzicht op de brug in de ondergaande zon. Even een ommetje door het dorp, waar het een vrolijke boel blijkt in diverse hotels die nog niet in de gids staan. De brug en de watermolens zijn prachtig verlicht. Terug naar ons hostel voor het eten. Beetje armoeiig allemaal, maar ja, de zaken lijden natuurlijk onder de nieuwe concurrentie in het dorp.
Rong-An – 97 km
Prachtig tochtje langs de rivier in het ochtendlicht. Peter probeert flinke inkopen te doen na het karig diner en ontbijt, maar hij kan bijna niks vinden in de enorme supermarkt. Fietsen dan maar, prachtige weg, rustig, nieuw asfalt, mooi uitzicht over bergen, riviertje en rijstveld, maar helaas blijkt in de loop der dag steeds pijnlijker dat minorities niet cateren voor toeristen. Ook is de de weg verlegd, zodat we op een gegeven moment helemaal niets meer tegenkomen. In arren moede eten we een gele voetbal (pomelo) waarvan er duizenden worden aangeboden, maar lekker is het niet.
Half verhongerd en uitgedroogd komen we bij het International Hotel aan, waar, anders dan de naam zou doen geloven maar desalniettemin voorspelbaar, niemand Engels spreekt. In de stad blijkt het aangeboden eten iets te Chinees naar onze smaak. Dan maar naar het restaurant in het hotel. In de verlaten eetzaal krijgen we een enorme, voor 12 personen gedekte keurige eettafel, waarop ze een inmiddels zeer bekend gerecht serveren: koe met dit keer erg veel uien en vette groenten met knoflook. Alles afgelikt, net als gisteravond was het wat krappig. Rammelig naar bed.
Baishou 87 km, 1218 m klimmen
Vanmorgen zijn we allebei een beetje rommelig in de darmen als gevolg van een foute verhouding tussen eetbare en oneetbare inhoud. Een stadje verder blijkt de voedselcrisis gelukkig opgelost. Schitterende bergweg richting Baishou gereden met met eetbaar voer volgepropte fietstassen. Het eerste gedeelte van de weg klimt zeer steil, stort naar beneden en klimt nog een paar keer steil door. Er is maar één dorp van betekenis, Siding, met één restaurantje. Let op: Siding staat op de kaarten op de afslag ingetekend, maar daar is helemaal niks. Het restaurant komt iets eerder, aan de rechterkant van de weg! We moeten wat wachten, maar dan krijgen we een superbak met mie van een mevrouw die precies begrijpt wat een fietser nodig heeft. Gebakken ei er bovenop, een life-saver. Gelukkig komen we hierna in de karst, want het eerste stuk weg heeft erg veel tijd gekost. Het blijft stijgen richting provinciegrens, maar nu kunnen we rustig doorfietsen. Prachtige weg weer vandaag met relatief weinig verkeer. Het laatste stuk stort van de berg en golft dan rustig door. Om 15 uur rollen we bij een keurig hotel voor de deur. Beneden hangt een wild-west sfeer, en ze serveren heerlijke hotpot (bouillon-fondue). Geweldig gevreten, want dat hoort hier zo.
Op de tafel stond een grote pan witte rijst, waar we ons in een verloren strijd doorheen probeerden te werken. Geen nood, want dit is een goed lopende tent, tevens afhaalchinees. De gastvrouw kwam een flinke hoeveelheid rijst van onze tafel scheppen voor bij de afhaalmaaltijd, ondertussen in het Chinees belovend dat ze binnenkort weer kwam aanvullen en dat de pan al opstond. Dat Chinees dat snappen we inmiddels best. Ik praat gewoon in het Nederlands terug en dat vinden ze ook prima. Als toetje hebben we een roze/wit/blauw-taartje met roosjes gehaald, ook heerlijk. In een gezegend plaatsje als dit kost dit alles inclusief een liter bier en een kamer een tientje. Er is ook een fietsenstalling – de lobby. In ieder restaurant staat een tv, en midden in het restaurant zit de baas op een houten stoeltje de hele avond naar flauwekul te kijken.
Guilin 85 km, 765 m klimmen, en met de bus naar Wuzhou
Het is nu half november en opeens is het koud, de winter is ingevallen. Met Odlo-shirt op pad en het gaat de hele dag niet uit. Landelijk hier, met hele lange houten hangbruggen met gaten over de brede rivier. Weer behoorlijk klimmen vandaag. Er komt een lage pas met een wat hogere er achteraan, om de hoek van de pas komt een ijzige storm, boehhh. Jasjes aan. Mooie afdaling, maar zeer mistig. Beneden is het gladde aspect van de weg opeens veranderd in een Paris-Dakar situatie. Er wordt een nieuwe weg aangelegd. Druk, grote stofauto’s, harde koude tegenwind. Guilin is enorm groot en we moeten onder de barre omstandigheden flink zoeken om de bekende weg terug te vinden. Helaas is nu de tijd aangebroken om te proberen met openbaar vervoer terug te reizen naar Hongkong, zucht. We laten op het busstation de fietsen zien aan de kaartjesdame. Ze schudt beslist haar hoofd, geen fietsen in de bus! Dat is niet best, want de trein is geen optie omdat de fietsen vooruit gestuurd moeten worden. We lopen toch maar even naar het perron. Daar is ineens iemand die Engels spreekt en die Peter meesleept naar het kaartjesloket. 1 minuut later zit alles en iedereen in een lege bus en rollen we met volle blaas het station uit. We blijken in één ruk door te rollen naar Wuzhou, over de nieuwe lege snelweg, wat de reistijd halveert. Er is maar 1 andere auto op de schitterende snelweg, die prompt bijna een ongeluk veroorzaakt door over de weg van links naar rechts, richting de afslag te zwieren.
Wuzhou is een stad van twijfelachtig allooi.We vinden na lang zoeken een enorme kamer in een casino annex bordeel voor 20 euro. Bij de ingang staat een bord 'proper dress required', maar fietskleding valt daar blijkbaar wel onder.
Met bus en trein naar Hongkong
De volgende ochtend gaan we maar direct door naar de bus, die staat al klaar en ze stoppen weer voortvarend de gedeeltelijk gesloopte fietsen onderin. Snel een kaartje en rijden graag! We moeten om 14 uur in Zhaoqing zijn om de trein te kunnen halen. Tevreden wachten we af, maar dan begint de bus op z’n Indonesisch cirkels te rijden teneinde vol te kunnen vertrekken. Niets aan te doen, zitten en accepteren wat komt. Gelukkig krijgt de bus tot onze verbazing toch nog vleugels. Mooi 
op tijd zijn we op de stadsgrens van Zhaoqing, waar we snel uitstappen om van verdere cirkel-acties verschoond te blijven. Daarna kunnen we direct door: douane, bagagecontrole, allemaal heel relaxt, de beambten begroeten ons blij, ze herkennen ons nog van de aankomst. Tot we bij de trein zijn. Nee! Geen fietsen in de trein! Ai, we zijn China uitgestempeld en we kunnen sowieso niet meer terug! Op het laatste moment komt de mevrouw van de bagage tevoorschijn die hijgend en zwetend papieren begint te schrijven. Alles in de trein, klaar, pfoeii! Het hele stel zwaait ons uit vanaf het perron. Om 19 uur in Hongkong, mooi op tijd om heerlijke zoetzure vis in een van de straattenten te nuttigen. Hemeltje lief wat is er toch een eng verkeer hier. Je moet voortdurend oppassen of taxi’s en bussen niet per ongeluk een stuk Hollander meepakken. Hier in Hongkong en Macau is een fiets speelgoed. Serieus weggebruik is af te raden dan wel gewoon verboden op de essentiële trajecten. Om serieus te kunnen fietsen op de daarvoor ontworpen trails moet je maanden van te voren een permit aanvragen!
Nawoord over het verkeer in China:
Op het politiebureau van Yangshuo hangen diverse mededelingen in het Engels, onder andere de goede raad om de verkeersregels te respecteren. Wat die verkeersregels zijn staat er niet bij, maar dat moeten we zelf wel inmiddels kunnen bedenken. Hm.
Regel 1: houd rechts
Regel 1a: als regel 1 niet goed uitkomt omdat b.v. het oversteken lastig is mag je helemaal links houden
Regel 1b: als regel 1 niet goed uitkomt omdat er een kortere weg is naar je doel, dan mag je recht naar je doel rijden. Zo je iemand tegenkomt, geldt het recht van de sterkste of dat van degene met de meeste doodsverachting.
Ik zou hier nog een extra regel bovenaan willen toevoegen voor fietsers:
Draag op doorgaande wegen altijd een reflectiehesje!
Andere regels hebben we niet kunnen ontdekken. Stoplichten zijn voornamelijk voor de sier. Als voetganger heb je wel ietsje minder kans om platgereden te worden als je licht groen is, maar ik zou er niet op rekenen.
De bottomline is: fiets met verstand. We hebben 1250 km zonder schade gefietst, geen lekke banden, niks kapot! We hebben naast de enge vrachtwegen vele heerlijk rustige wegen gefietst.
Gefietste etappes
| Etappe | Km** | Stijging |
|---|---|---|
| 1. (trein Hongkong-->) Zhaoqing - Mocun | 77 km | 465 m |
| 2. Mocun - Huaji | 78 km | 480 m |
| 3. Huaji - Xindu | 66 km | -- |
| 4. Xindu - Hezhou | 65 km | 580 m |
| 5. Hezhou - Yuantou | 85 km | 411 m |
| 6. Yuantou - Yangshuo | 80 km | 307 m |
| 7. Yangshuo - Xingping | 29 km | -- |
| 8. Xingping - Guilin | 72 km | 621 m |
| 9. Guilin - Wantin | 60 km | -- |
| 10. Wantin - Ping An | 46 km | 1097 m |
| 11. Ping An - Chengyang | 109 km | 533 m |
| 12. Chengyang - Rong'an | 97 km | 657 m |
| 13. Rong'An - Bashou | 87 km | 1218 m |
| 14. Bashou - Guilin (->bus Guilin-Wuzhou-Zhaoqing, trein Hongkong) | 85 km | 765 m |
| Totaal | 1213 km*** |
** Inclusief omwegen voor boodschappen etc.
***inclusief dagtochten in Yangshuo
Zuid-China – gefietste route
Naar China
Vliegtuig: Hongkong en Guangzhou zijn goede startpunten voor de beschreven route naar Guilin. KLM (vanaf ca. € 705 retour) en Cathay Pacific vliegen non-stop naar Hongkong, en China Southern Airlines vliegt non-stop naar Guangzhou (codeshare met KLM). Informeer vóór aankoop van het ticket naar de voorwaarden voor fietsvervoer, deze wijzigen regelmatig!
Hongkong mag je niet missen, maar is een ramp met de fiets; Guangzhou is wat dat betreft een beter startpunt voor de beschreven route, maar als je Hongkong vanuit Guangzhou wilt bezoeken, heb je een double entry-visum voor China nodig, en dat kan lastig te krijgen zijn zonder boekingsverklaring.
Vervoer in China
Om te voorkomen dat je in het immense huizen- en snelwegendoolhof van de Pearl River-delta verdwaalt, is het aan te raden de fietstocht in Zhaoqing te beginnen, dat per trein en bus in een halve dag vanuit Hongkong en Guangzhou te bereiken is. Er rijdt een snelle intercitytrein van Hongkong naar Guangzhou, die eenmaal per dag doorrijdt naar Zhaoqing. Fietsen kunnen in dezelfde trein mee als ingeschreven bagage (zie het reisverslag voor mogelijke problemen op de terugreis).
In China kunnen fietsen in de grotere bussen zonder probleem mee.
Tip: loop in een busstation niet naar de ticketloketten, maar ga direct met je fiets naar het busplatform en laat aan een beambte of chauffeur je bestemming op de landkaart zien. Dan komt alles goed. Bij het loket weten ze van niets en krijg je waarschijnlijk alleen maar 'Meio' (nee!) te horen. Probeer een snelle expresbus te nemen, dat scheelt enorm in de reistijd.
Hotels
Hotels in Hong Kong zijn prijzig en tevoren reserveren is een must. Kijk daarvoor bijvoorbeeld bij Expedia.nl.
Hotels in China zijn verrassend goed en goedkoop. voor een schone tweepersoonskamer met badkamer, tv en internetaansluiting (wifi of utp-kabelaansluiting) betaal je van € 8 tot € 15. Betaal nooit het tarief dat bij de receptie geafficheerd wordt, maar ding fors af (meestal krijg je spontaan al een veel gunstiger tarief). Vrijwel elk provincieplaatsje beschikt over een of meer hotels, waar overigens meestal ook kamers per uur verhuurd worden. De overlast daarvan blijft meestal beperkt.
Voor de fiets wordt in het hotel altijd wel een plekje gevonden.
Eten en drinken
De communicatieproblemen in restaurants zijn groot, want een Engelse menukaart ontbreekt meestald. Wijs bij een andere tafel aan wat je lekker lijkt of laat een menulijst zien, waarop zeker een paar gerechten staan die de keuken kan bereiden. Westers ontbijt haal je het best bij een van de vele bakkers, die laffe broodjes en lekkere cake verkopen.
Reisgidsen en kaarten
Te bestellen bij bol.com, verzendkosten gratis vanaf €20.
De Nelles-kaart South China geeft een redelijk overzicht met reliëf, maar de plaatsnamen staan er niet in Chinese karakters op. Dat maakt het nut beperkt, want veel wegwijzers zijn alleen in het Chinees. Koop in een boekhandel voor een paar euro een Chinese provincieatlas; daarin staan gedetailleerde wegenkaarten en actuele stadsplattegronden (belangrijk voor de uitvalswegen!), maar vrijwel nooit met Engelse benamingen, dus dat wordt puzzelen 's avonds op de hotelkamer.
Meer info
- Voor China is een visum nodig. Gezien de steeds wisselende eisen en de drukte bij het Chinese visumkantoor in Den Haag is het aan te raden gebruik te maken van een betaalde visumdienst. Reis je via Hongkong, dan kun je daar sinds juli 2013 géén Chinees visum meer halen!
- Op Crazyguyonabike vind je een reeks reisverslagen over de route Hongkong-Guilin. Ook Bicycle Adventures geeft veel nuttige info over fietstochten in de regio Zuid-China.
- Veel links naar verslagen van fietsreizigers in China op de startpagina over fietsvakanties in china.