Van malaria tot tropenkolder

Gezondheid onderweg & vaccinaties voor verre reizen

Lichamelijke ongemakken kunnen je reis behoorlijk bederven. Gezond op reis gaan en gezond blijven is daarom het devies. Voor tropische landen kunnen inentingen en malariaprofylaxe noodzakelijk zijn. De aanbevelingen van de diverse gezondheidsinstanties zijn bepaald niet eenduidig, zeker niet als het om malariatabletten gaat.

Zolang je niet naar de binnenlanden van Afrika vertrekt, is het meenemen van uitgebreide EHBO-kits meestal niet nodig. Apotheken voeren vaak een verrassend uitgebreid assortiment, en de meeste geneesmiddelen zijn in Azië en Midden- en Zuid-Amerika zonder recept vrij over de toonbank (en vaak veel goedkoper) verkrijgbaar, zodat je naar hartenlust zelf kunt dokteren indien je over enige kennis van zaken beschikt. Wil je toch een basisuitrusting bij je hebben dan vind je diverse kits in de buitensportzaken. Eventueel kun je je huisarts voor noodgevallen vragen om breedspectrum antibiotica, werkzaam tegen tal van vervelende bacteriën.

Medische adviezen voor reizigers

Diverse overheidsinstanties en particuliere instituten geven medische adviezen aan reizigers:

• Amerikaanse adviezen Gedetailleerde adviezen voor de hele wereld.
• Duitse adviezen (particulier).
• Nederlandse adviezen: raadpleeg hiervoor de site van het Landelijk Coordinatiecentrum Reizigersadvisering dat de richtlijnen uitgeeft voor vaccinaties en malariapreventie. Deze richtlijnen worden gebruikt door GGD's, speciale reizigersklinieken en huisartsen.
  Let op: in veel landen gelden momenteel inreisbeperkingen in verband met de crisis rond het coronavirus. Zie de speciale website van de Nederlandse rijksoverheid voor een actueel overzicht van de vakantie- en reismogelijkheden. Zie ook de wereldwijde reisadviezen per land in verband met corona.
• Een vraag over malariaprofylaxe aan medereizigers of op een internetforum is een garantie voor een stortvloed aan tegenstrijdige, verwarde adviezen, zeker als daarbij het omstreden middel Lariam ter sprake komt. Een duidelijk verhaal over malaria waarin veelvoorkomende vragen beantwoord worden, vind je in de voorlichtingsfolders van het LRC.

Vaccinatiecentra

Voor veel reizen naar verre oorden is het aan te bevelen een afspraak te maken bij een medisch adviescentrum met gespecialiseerde medewerkers, waar je een plan kunt laten opstellen voor het tijdig toedienen van de benodigde vaccinaties en malariaprofylaxe. Wees niet verrast als je een paar honderd euro kwijt bent voor vaccinaties en malariapillen. Sommige ziektekostenverzekeringen vergoeden deze kosten als je een aanvullend verzekeringspakket hebt afgesloten. Lees dus je polis goed na om te zien welke voorwaarden daaraan verbonden zijn; meestal worden alleen de kosten vergoed die in bepaalde vaccinatiecentra zijn gemaakt.

• De plaatselijke GGD geeft medische voorlichting aan reizigers en je kunt er terecht voor de nodige vaccinaties; aanbevolen wordt minstens zes weken voor de reis een afspraak te maken. De tarieven kunnen per GGD verschillen, en het is zeker aan te bevelen de tarieven voor consulten en vaccinaties met die van andere vaccinatiecentra te vergelijken.
• Bij de KLM Travel Clinic van KLM Health Services op Schiphol en in Den Haag en Amsterdam kun je snel terecht na een online afspraak.
• De Travel Clinic Oost, opgericht door internisten van het Ziekenhuis Rijnstate/Velp, biedt een volledig advies- en vaccinatiepakket voor reizigers. Er zijn ook artikelen als muskietennetten en insectenafweermiddelen te koop. De tarieven voor consulten en vaccinaties staan op de site vermeld.
• Via Travel Doctor kun je een afspraak maken bij een gespecialiseerde arts. Er zijn adressen in heel Nederland.
• In spoedgevallen kan ook de huisarts advies geven en de meeste vaccinaties toedienen.

In het boekje Hoe blijf ik gezond in de tropen van het Koninklijk Instituut voor de Tropen vind je allerlei nuttige raadgevingen om te vermijden dat je ten prooi valt aan exotische ziekten die je vakantie grondig kunnen bederven.