Routeplanning voor fietstochten en fietsvakanties
Om een mooie fietsroute te plannen kun je een routeplanner op internet raadplegen, een routeboekje kopen, knooppunten volgen, zelf wegenkaarten bestuderen of een gpx-track in je gps-navigatie of smartphone laden.
Routeplanners op internet
De meeste routeplanners op het internet zijn niet geschikt voor de fiets, omdat het kaartmateriaal voor auto's is gemaakt en de routes vaak over ongeschikte wegen leiden. Gelukkig zijn er speciale fietsrouteplanners ontwikkeld. Voor Nederland is er een prima recreatieve fietsrouteplanner van de Fietsersbond, die de routes van het landelijke LF-netwerk en het fietsknooppuntennetwerk volgt. Je kunt knooppunten naar believen met elkaar verbinden en de route die dat oplevert kun je als gpx-track in je gps-apparaat laden. Of je volgt gewoon de knooppuntennummers, natuurlijk. Je kunt ook voor een "doorfietsroute" kiezen, dan volg je de snelste route die voor een fietser geschikt is.
>GPS-navigatie
Bij steeds meer routebeschrijvingen en routeboekjes wordt een gpx-track geleverd. Als je zo'n bestand in je gps-navigatieapparaat laadt, is verkeerd rijden voorgoed verleden tijd. Veel smartphones zijn eveneens als navigatieapparaat te gebruiken, bijvoorbeeld met de programma's Locus (Android) en OsmAnd (Android), die gebruikmaken van de gratis OpenStreetMap- en OpenCycleMap-kaarten. Je kunt de kaarten ook voor vertrek deels in je smartphone laden (cachen), zodat je onderweg in het buitenland geen dataverbinding nodig hebt. Bedenk wel dat gps-navigatie en het gebruik van deze programma's de nodige studie vergen voordat je ze optimaal kunt gebruiken. Ook het finetunen van je je smartphone om het energieverbruik te beperken is essentieel.
Inmiddels is het met een standaard smartphone in combinatie met een navigatie-app mogelijk om een hele dag te navigeren zonder dat de accu leeg raakt, mits je het scherm niet te vaak aanzet. Gesproken route-aanwijzingen kunnen dan nuttig zijn; de meeste apps beschikken hier inmiddels over. Neem zo nodig een powerbank mee om de accu onderweg te kunnen bijladen. Een paar tips:
- Schakel het scherm alleen in als dat noodzakelijk is en beperk zo mogelijk de helderheid.
- Zet 4G en 3G uit. Mobiele verbindingen slurpen energie, vooral bij slechte verbindingen.
- Laat geen apps op de achtergrond draaien.
- Zet wifi uit.
Tip!
De Vakantiefietser biedt een up-to-date pdf-overzicht van de navigatiemogelijkheden met een smartphone.
Heel veel gpx-tracks van langeafstandsroutes in Europa vind je op biroto (Bicycle Routes & Tours).
Nederland en België: Knooppunten
In steeds meer gebieden in Nederland en daarbuiten vind je een netwerk van fietsvriendelijke wegen en paden die met elkaar verbonden zijn via
genummerde knooppunten, waardoor het uitstippelen van een route een stuk gemakkelijker wordt.
Je hoeft aan de hand van de overzichtsborden alleen de knooppunten te noteren, en de routebordjes onderweg wijzen de weg. Het is meestal ook gemakkelijk een tocht te verlengen of in te korten. Behalve de Fietsersbond heeft ook Falkplan een handige routeplanner om fietstochten via de knooppunten te plannen en te printen.
Er is ook een zeer goede routeplanner met
knooppunten in België, waarop ook de Nederlandse deels staan aangegeven.
Duitsland
Knooppuntroutes zijn in de meeste deelstaten van Duitsland nog onbekend, maar er is wel een zeer uitgebreid net van fietsroutes, vaak uitstekend bewegwijzerd. Bij de Duitse fietsersbond ADFC vind je een uitstekend overzicht van fietsroutes in Duitsland. Veel printbaar kaartmateriaal en fietsroutes tussen Duitse steden biedt Radweit.de. Het loont zeker de moeite deze website wat beter te bestuderen, ondanks de onoverzichtelijkheid.
Frankrijk: voies vertes
In Frankrijk vind je steeds meer echte fietspaden en lange-afstandsfietsroutes, zoals te zien in een interactief overzicht van voies vertes. Klik op een traject en je krijgt een gedetailleerd overzicht.
Spanje: vias verdes
In Spanje kun je vaak leuk fietsen over bewegwijzerde vias verdes, de trajecten van opgedoekte spoorlijnen die tot veelal onverhard fietspad zijn omgebouwd.
Fietskaarten en routeboekjes
Gewapend met een goede wegenkaart met een schaal van 1:200.000 of groter kun je natuurlijk ook zelf de leuksteroutes uitstippelen. De talloze reisverslagen op het internet kunnen daarbij helpen. Er komen ook steeds meer gidsjes in de handel met uitgebreide routebeschrijvingen, compleet met hoogteprofielen.
- Luc Oteman heeft een flink aantal fietsroutes in Zuid- en West-Europa verkend en in routeboekjes gepubliceerd. Handig zijn de updates voor de boekjes op zijn website. Oteman heeft ook een uitgebreide inventarisatie gemaakt van verkrijgbare fietsgidsen en fietskaarten voor heel Europa en enkele landen daarbuiten.
In verre landen zijn goede kaarten zeldzaam. Meestal zijn ze alleen in boekhandels in grote steden te vinden. Probeer voor vertrek in elk geval één goede kaart te bemachtigen. In Nederland zijn enkele uitstekende reisboekhandels met veel kaartmateriaal:
- Pied à Terre in Amsterdam is van oudsher de toonaangevende boekhandel en vraagbaak voor alles wat met kaarten en reisgidsen te maken heeft. Je kunt online in de catalogus kijken en bestellen.
- De Fietsvakantiewinkel heeft een behoorlijke voorraad detailkaarten van de gehele wereld. Bijna 5000 kaarten en boeken zijn online te bestellen.
- Donner in Rotterdam heeft een grote reisgidsenafdeling met veel kaarten.
De beste fietskaarten
Goede kaartenseries voor fietstoeristen:
- Nederland: de ANWB-fietskaarten op schaal 1:50.000, waarop alle verharde en onverharde fietspaden en ook de knooppunten met onderlinge afstanden staan aangegeven. De serie beslaat 20 kaarten, die € 8,95 per stuk kosten (ANWB-leden €8,50 per stuk). Het nadeel van de gedetailleerde schaal van deze kaarten is dat je al snel diverse kaarten nodig hebt voor een wat langere tocht. Een alternatief is de ANWB Fietsatlas Nederland op schaal 1:100.000.
Tip: Scan en print de benodigde kaarten van de atlas als je een tocht gaat maken. - Frankrijk, België, Luxemburg: onovertroffen zijn de Michelin-kaarten op schaal 1:200.000. Wees zuinig op oude kaarten want daarop staan bij veel meer plaatsen de hoogte-aanduidingen. Heb je veel kaarten nodig, dan is aanschaf van de Michelin Wegenatlas Frankrijk voordeliger. De benodigde kaarten scheur je eruit of scan je in.
- Italië: De Italiaanse touringclub TCI geeft uitstekende kaarten van de Italiaanse provincies uit op schaal 1:200.000. Deze zijn ook in Nederland goed verkrijgbaar, soms met een andere omslag.
- Spanje: De Michelin-kaarten op schaal 1:400.000 zijn goed bruikbaar. Een alternatief zijn de kaarten van Eurocart op schaal 1:300.000, maar daar zitten relatief veel foutjes in.
- Azië, Amerika, Afrika: De Nelles-kaarten hebben niet echt een fietsvriendelijke schaal, maar ze voldoen meestal redelijk, zeker als ze aangevuld worden met ter plaatse gekochte kaarten. In een land als Thailand is dat noodzakelijk, omdat op de Nelles-kaart veel wegnummers ontbreken en plaatsnamen alleen in westers schrift aangeduid zijn. Beter zijn de kaarten van Rough Guides, ook verkrijgbaar in een Duitse versie van Reise Know-How. Ze zijn uitgevoerd zijn op papier dat waterbestendig is en vrijwel niet kan scheuren. Deze kaarten zijn veelal gedetailleerder dan die van Nelles, zoals bijvoorbeeld blijkt als je die van Zuid-India vergelijkt. En een goede kaart kan echt het verschil uitmaken tussen een reis vol diesel- en benzinewalmen en een ontspannen tocht over kleine, stille weggetjes. Al deze kaarten zijn in Nederland verkrijgbaar bij bol.com.