Stadswandeling: tussen Rotterdam CS en Kop van Zuid
Rotterdam: wandelen langs de Maas, moderne hoogbouw en historische havens
Het is allang geen geheim meer dat het centrum van Rotterdam geen troosteloze betonwoestijn is, maar een toonbeeld van moderne stadsarchitectuur, vol markante en soms gedurfde bouwwerken. We maakten een wandeling van ruim acht kilometer in het gebied aan weerszijden van de Maas, waarbij al snel bleek dat er in Rotterdam veel meer te ontdekken valt dan alleen een winderige Lijnbaan.
Meteen als je het Centraal Station aan de zuidkant verlaat, wordt je blik getrokken door het Calypso-gebouwencomplex, bestaande uit vier torens, dat door de verspringende gevelvlakken en de opvallende rood-zilveren kleurstelling toch niet al te massief en zelfs speels overkomt. Er zijn appartementen en kantoren in gevestigd, en ook de vernieuwde Pauluskerk, ooit een centrum voor ontheemden en drugsverslaafden, is in het gebouw geïntegreerd. De bouwkosten bedroegen 85 miljoen euro. Vergeet niet je nog even om te draaien, want ook het in 2013 opgeleverde nieuwe Centraal Station is met zijn opvallende kap het bekijken waard.
Een eindje verderop langs de Mauritsweg passeer je nog Café de Unie van Carl Weeber, voorzien van een typische De Stijl-gevel, een replica van het oorspronkelijke bouwwerk van architect J.J.P. Oud, dat 500 meter verderop stond en bij het bombardement in de Tweede Wereldoorlog verloren is gegaan.
De Kop van Zuid
Vanaf de Veerhaven steken we met de watertaxi-veerboot over naar de Kop Van Zuid. Een leuk vaartochtje over de Maas in een bootje voor acht passagiers, waarvoor je niet hoeft te reserveren (voor de overige watertaxi-routes wel; de veerdienst vaart elk kwartier). Voor € 3 per persoon worden we vlak bij Hotel New York afgezet door de schipper, die net als zijn collega's jarenlang op de grote vaart dienst heeft gedaan, zo vertelt hij.
Vanaf de Wilhelminapier bij het hotel hebben we een prachtig uitzicht over de Maas en de nabije Erasmusbrug. Het is nauwelijks voor te stellen dat dit hele gebied een jaar of twintig geleden uit verlaten haveninstallaties bestond en slecht bereikbaar was. Dat Hotel New York zich hier in 1993 midden in de woestenij in het voormalige directiegebouw van de Holland-Amerika Lijn vestigde vestigde, leek dan ook een waagstuk. Inmiddels zorgt de Erasmusbrug voor en snelle verbinding met het centrum. Een nachtje in Hotel New York slapen kan vanaf € 110.
De Wilhelminapier geldt als een staalkaart van de 21e-eeuwse architectuur en is het moderne visitekaartje van Rotterdam (en Nederland). De bekendste architecten ter wereld hebben hier gebouwd: Norman Foster, bekend van de Rijksdagkoepel in Berlijn en het viaduct van Millau in Frankrijk, tekende voor het World Port Center, Renzo Piano van het Centre Pompidou ontwierp de KPN-toren en Rem Koolhaas (Kunsthal, Euralille) bouwde hier De Rotterdam, die uit drie torens van 150 meter hoog bestaat, is het grootste gebouw van Europa, waar dagelijks zo'n 5000 mensen wonen en werken – de dichtstbevolkte plek van Nederland.
Het Witte Huis
Een bijzonder gebouw aan de Oude Haven is het Witte Huis uit 1898, een van de weinige gebouwen in het Rotterdamse centrum die het bombardement in de Tweede Wereldoorlog hebben overleefd. Opmerkelijk, want architect Willem Molenbroek had veel commentaar gekregen op zijn ontwerp: de slappe bodem zou onvoldoende steun bieden aan zo'n kolossaal gebouw, met steunmuren tot 140 cm dik. Maar samen met de Sint-Laurenskerk stond dit gebouw als enige in de wijde omtrek na 14 mei 1940 nog overeind.
Vlak na de bouw was dit met 45 meter het hoogste kantoorgebouw van Europa. Inmiddels is het door vele wolkenkrabbers in hoogte overtroffen, maar met zijn wit geglazuurde baksteen en beelden en mozaïeken in art-decostijl blijft het een opvallend gebouw. Op de begane grond zit een grand café waar je goed schijnt te kunnen eten.
De Markthal
Na een bezoekje aan de gerenoveerde kubuswoningen aan de Blaak lopen we richting Markthal. Overal ter wereld vind je overdekte markten, maar in Rotterdam hebben ze er iets bijzonders van gemaakt door het fantasievolle ontwerp. Achter de ramen in het gewelfde dak bevinden zich appartementen. Opvallend is het kleurrijke kunstwerk Hoorn des Overvloeds van Arno Coenen en Iris Roskam, dat de hele binnengevel beslaat. De kramen in de hal richtten zich in het begin vooral op wat exclusievere producten, maar het is tijdens onze rondgang al snel duidelijk dat vooral de frites, de hamburgers en de kebab aftrek vinden bij het winkelend publiek. Het blijft Nederland ten slotte.
Op het Plein 1940 staat het bekende bronzen standbeeld De Verwoeste Stad van Ossip Zadkine, onthuld in 1953. De man zonder hart die zich schreeuwend naar de hemel uitstrekt, waarmee de wreedheid van het Duitse bombardement in 1940 wordt gesymboliseerd, geldt als het belangrijkste werk van de Wit-Russische kunstenaar. Bij de schenking is afgesproken dat het beeld altijd op het Plein 1940 moet blijven staan.
Vanaf het Plein 1940 lopen we via de gezellige Witte de Withstraat, waar de nodige horeca is gevestigd, terug naar het Centraal Station. Resumerend: er valt een hoop te ontdekken in Rotterdam, en we hebben nog lang niet alles gezien.
